بهترین پلتفرم های بلاکچین، بلاکچین فناوری جدیدی است که دنیای ما را متحول کرده است. این فناوری که در ابتدا با بیت کوین شناخته شد، اکنون در صنایع مختلفی کاربرد دارد؛ از صنایع مالی و سرگرمی گرفته تا املاک و زنجیره تأمین، بهعنوان یک ابزار قدرتمند مورد استفاده قرار میگیرد و پرکاربردترین و بهترین بلاک چین ها در کنار بیت کوین پا به عرصه ظهور گذاشتهاند. محبوبیت شبکههای بلاکچین، بهعلت کاربرد آنها در تسهیل انواع معاملات (مخصوصا ارزهای دیجیتال)، قابلیت ردیابی و انقلاب در تراکنشهای مالی است.
پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، ارزش بازار بلاک چین به رقم نجومی ۱,۴۳۱/۵۴ میلیارد دلار خواهد رسید. این رشد خارقالعاده، اهمیت روزافزون فناوری بلاک چین در آینده دنیای دیجیتال را به وضوح نشان میدهد.
در این مقاله، قصد داریم شما را با ۷ مورد از پرکاربردترین و بهترین پلتفرم های بلاکچین آشنا کنیم. با ما همراه باشید تا با ویژگیهای منحصربهفرد هر یک از این پلتفرمها آشنا شوید و دریابید چرا آنها در صدر فهرست برترین پلتفرمهای بلاک چینی قرار دارند.
یک پلتفرم بلاک چین چیست؟
پلتفرم بلاک چین (Blockchain Platform)، زیرساختی نرمافزاری است که امکان ایجاد و مدیریت شبکههای بلاک چینی را فراهم میکند. این پلتفرمها ستون فقرات شبکه بلاک چین هستند و برای توسعهدهندگان و سازمانها امکان ساخت برنامههای غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند را فراهم میکنند.
پرکاربردترین و بهترین بلاک چین ها معمولاً دارای ویژگیهای زیر هستند:
- دفتر کل توزیعشده: یک پایگاه داده که در میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته میشود.
- رمزنگاری: سازوکاری برای حفظ امنیت و یکپارچگی دادهها است.
- اجماع: مکانیسمی برای تأیید تراکنشها بدون نیاز به یک مرجع مرکزی است.
- قراردادهای هوشمند: برنامههای خودکاری که در شرایط خاص اجرا میشوند.
هر یک از این بلاک چینها ممکن است بر جنبههای خاصی مانند سرعت، مقیاسپذیری، امنیت یا کاربردپذیری تمرکز کنند. این تنوع به کاربران امکان میدهد پلتفرمی را انتخاب کنند که بهترین تناسب را با نیازهای خاص آنها دارد.
پرکاربردترین و بهترین بلاکچین ها در سال ۲۰۲۴ کداماند؟
حال که با ماهیت پلتفرمهای بلاک چینی آشنا شدید، اکنون زمان آن فرا رسیده است که نگاهی دقیقتر به پرکاربردترین و بهترین بلاک چین های بازار ارزهای دیجیتال داشته باشیم. این بلاک چینها با ویژگیها و قابلیتهای منحصربهفرد خود، نقش بهسزایی در دنیای دیجیتال ایفا میکنند و هرکدام با تمرکز بر حل مسائل خاص و بهبود فرآیندها، به توسعه و تحول صنایع مختلف کمک کردهاند.
اتریوم (Ethereum)
اتریوم یک شبکه جهانی غیرمتمرکز است که بر پایه فناوری بلاک چین ساخته شده و به خاطر ارز دیجیتال بومیاش، ETH، شناخته شده است. اتریوم در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین به دنیای کریپتوکارنسی معرفی شد. این شبکه، یکی از قدیمیترین و معروفترین پلتفرمهای بلاکچین محسوب میشود. فضای این پلتفرم، کاملاً غیرمتمرکز (decentralized) است، این پلتفرم به عنوان زیرساخت اصلی برای انواع مختلف برنامهها، سازمانها و داراییهای دیجیتال عمل میکند، که همه آنها برای هر فرد علاقهمند به فناوری بلاک چین قابل دسترسی و توسعه هستند.
اتریوم نمادی از قدرت نرم افزار منبعباز (Open source) است. ماهیت باز آن به این معنی است که توسعه دهندگان از سراسر جهان میتوانند با هم همکاری کرده و به رشد و تکامل آن کمک کنند. اتریوم، یک جامعه فعال از توسعهدهندگان فناوری هم دارد که توسط Enterprise Ethereum Alliance تشکیل شده و بیش از ۲۰ عضو از جمله بانک مرکزی جی پی مورگان (JPMorgan)، اینتل (Intel) و مایکروسافت (Microsoft) دارد. در سپتامبر ۲۰۲۲، اتریوم یک بهروزرسانی بزرگ را به ثبت رساند و سازوکار اجماع خود را از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) تغییر داد. این تغییر مزایای زیادی را به همراه دارد، از جمله کاهش ردپای اتلاف انرژی، افزایش مقیاس پذیری و زمان پردازش سریعتر تراکنشها.
بیشتر بخوانید: حمله رمزارزی یا کریپتوجکینگ چیست و چگونه انجام میشود؟
ویژگیهای بلاک چین اتریوم چیست؟
اتریوم دارای ویژگیهای کلیدی متعددی است که آن را به یک پلتفرم قدرتمند در دنیای بلاک چین تبدیل میکند. ارز دیجیتال بومی شبکهٔ اتریوم با نماد ETH، برای انجام عملیات شبکه و پرداخت کارمزدهای تراکنش استفاده میشود. این پلتفرم از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند که امکان توسعه و استقرار این قراردادها را فراهم میآورد. ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز تکنولوژی لازم برای اجرای قراردادهای هوشمند و تعامل کاربران را فراهم میکند. نقطه قوت این پلتفرم، پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و تمرکززدایی است. از نقاط ضعف آن هم میتوان به زمان زیاد برای انجام تراکنشها و کارمزد بالا اشاره کرد.
اتریوم همچنین امکان ایجاد و توسعه برنامههای غیرمتمرکز (Dapps) و سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAOs) را فراهم میکند که این سازمانها به تصمیمگیریهای دموکراتیک کمک میکنند و در انجام معاملات توکنهای غیرقابل تعویض یا NFT هم مورد استفاده قرار میگیرد. امنیت شبکه اتریوم به لطف فناوری رمزنگاری بسیار بالاست. این یعنی اطلاعات و تراکنشها به طور کامل محافظت میشوند و امکان تغییر یا تقلب در آنها وجود ندارد. همچنین، اتریوم امکان انجام تراکنشهای پیچیده و چندجانبه را به سادگی فراهم کرده و در عین حال، از حقوق مالکیت همه افراد محافظت میکند.
ترون (Tron)
ترون (Tron) بهعنوان یکی از محبوبترین شبکههای بلاک چینی شناخته میشود که به کاربران اجازه میدهد برنامههای غیرمتمرکز بسازند و داراییهای رسانهای را مبادله کنند. ارز دیجیتال بومی این شبکه (TRX) برای دسترسی به قابلیتهای خاص این شبکه استفاده میشود و نقش اساسی را در پلتفرم ترون دارد. این پلتفرم یک معماری 3 لایه ای را اجرا می کند که به لایه ذخیره سازی، لایه اپلیکیشن و لایه اصلی طبقه بندی شده است. با همکاری Google Protobuf، ترون از افزونه چند زبانه پشتیبانی می کند.
هدف اصلی ترون کمک به تولیدکنندگان محتوا است تا به شکل بهتری برای تلاشهایشان پاداش بگیرند وبرای یک اینترنت واقعا غیرمتمرکز و زیرساخت های آن طراحی شده است. این پلتفرم بر اساس چند ایده کلیدی طراحی شده است؛ یکی از این ایدهها این است که تمام اطلاعات موجود در این پلتفرم منبعباز بوده و تحت کنترل قدرت مرکزی نیستند. تولیدکنندگان محتوا میتوانند در ازای کارشان با داراییهای دیجیتالی مانند توکنهای TRX یا سایر ارزهایی که توسط ترون پشتیبانی میشوند، پاداش دریافت کنند.
ویژگیهای بلاکچین ترون چیست؟
ترون دارای ویژگیهای برجستهای است که آن را از سایر پلتفرمها متمایز میکند. این پلتفرم بهعنوان یک سیستم دیجیتال غیرمتمرکز عمل میکند و با استفاده از شبکه بلاک چین و ارز TRX، امکان اشتراک مستقیم محتوا را فراهم میکند.
ترون با حذف واسطهها و استفاده از فناوری بلاک چین و شبکههای همتا به همتا (P2P)، ارتباط مستقیم بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان را برقرار میکند. توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از زبان سالیدیتی (Solidity)، قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز ایجاد کنند.
یکی دیگر از مزایای برجسته ترون امکان انجام تراکنشهای بدون کارمزد است؛ این شبکه به کاربران اجازه میدهد تراکنشهای خود را بدون پرداخت هزینه انجام دهند. سرعت بالای شبکه ترون نیز از ویژگیهای مهم آن است که میتواند تا ۲,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند.
علاوه بر این، ترون از الگوریتم اجماع اثبات سهام واگذار شده (DPoS) استفاده میکند که در آن کاربران نمایندگان ویژهای را برای تأیید تراکنشها انتخاب میکنند. همچنین، سازگاری ترون با اتریوم باعث شده است که مهاجرت پروژهها بین این دو پلتفرم سادهتر شود.
ریپل (Ripple)
ریپل یک پلتفرم بلاک چینی است که به عنوان یک شبکه پرداخت دیجیتال و پروتکل برای انتقال ارزش طراحی شده است. این پلتفرم با هدف ایجاد راهحلهای نوآورانه برای پرداختهای بینالمللی و رفع موانع اقتصادی جهانی به وجود آمده است. ارز دیجیتال بومی ریپل، XRP، به عنوان واسطهای برای تسهیل تراکنشهای سریع و کمهزینه در این شبکه عمل میکند.
ویژگیهای بلاک چین ریپل چیست؟
یکی از ویژگیهای کلیدی ریپل، استفاده از مکانیزم اجماع خاص خود است که تفاوت قابل توجهی با سایر بلاک چینها دارد. برخلاف روشهای سنتی استخراج مانند اثبات کار که انرژی زیادی مصرف میکند، ریپل از یک مکانیزم اجماع استفاده میکند که شامل شبکهای از سرورهای بانکی است. این سرورها، که به «نودهای اعتبارسنجی» معروف هستند، برای تأیید تراکنشها بهطور هماهنگ عمل میکنند. این روش نه تنها سرعت تأیید تراکنشها را افزایش میدهد، بلکه باعث کاهش هزینههای عملیاتی و مصرف انرژی میشود.
ریپل همچنین به دلیل تمرکز بر روی نیازهای مؤسسات مالی، توانسته است جایگاه خاصی در این صنعت به دست آورد. این پلتفرم به بانکها و شرکتهای مالی این امکان را میدهد که تراکنشهای بینالمللی را به سرعت، با هزینه کمتر و با اطمینان بالا انجام دهند. از این رو، ریپل به عنوان یک ابزار قدرتمند برای انتقال ارزش در سطح جهانی شناخته میشود و بهطور گستردهای توسط بانکها، ارائهدهندگان پرداخت و سایر نهادهای مالی برای بهینهسازی عملیات مالی مورد استفاده قرار میگیرد.
استلار (Stellar)
استلار یک شبکهی پرداخت جهانی و غیرمتمرکز است که با بهرهگیری از فناوری بلاک چین، امکان انتقال سریع، ایمن و کمهزینه پول را بین ارزهای مختلف فراهم میکند. بلاک چین استلار صاحبی ندارد و عموم مردم مالک هر چیزی هستند که در بلاک چین استلار وجود دارد. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا انواع مختلف داراییهای دیجیتال، از جمله ارزهای فیات و رمزارزها را به سادگی مبادله کنند.
شبکهی استلار با طراحی کاربرپسند و هزینههای تراکنش بسیار پایین، به عنوان یک گزینه جذاب برای پرداختهای بینالمللی و توسعهی خدمات مالی در مناطق محروم مطرح میشود. ماهیت غیرمتمرکز استلار نیز باعث شده است تا این شبکه از کنترل هیچ نهاد مرکزی خارج باشد و به صورت جمعی اداره شود.
ویژگیهای بلاک چین استلار چیست؟
استلار ویژگیهای متعددی دارد که آن را برای استفادههای گسترده جهانی مناسب میسازد. تراکنشها در استلار با سرعت بالا و در مدت ۳ تا ۵ ثانیه تأیید میشوند و این پلتفرم میتواند هزاران تراکنش را در هر ثانیه پشتیبانی کند. علاوه بر این، استلار از قراردادهای هوشمند و چند امضایی پشتیبانی میکند که امکان تراکنشهای پیچیدهتری را فراهم میآورد. این زیرساخت اجازه استخراج را نمی دهد بنابراین سرعت تراکنش را در مقایسه با سایر شبکه های رمزنگاری بیشتر می کند. هزاران تراکنش که همزمان انجام می شود، شبکه استلار را به یک پروتکل بلاک چین بسیار مقیاس پذیر تبدیل می کند.
هزینههای بسیار کم تراکنشها در استلار، این پلتفرم را برای پرداختهای روزمره و خرد بسیار مناسب کرده است. با توجه به ماهیت متنباز و غیرمتمرکز بودن استلار، توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از APIهای قدرتمند این پلتفرم، نوآوریهای جدیدی را در حوزه مالی ایجاد کنند و به این ترتیب، دسترسی به خدمات مالی را برای همه افراد در سراسر جهان فراهم آورند.
ایاس (EOS)
ایاس یک پلتفرم بلاک چین مشهور است که برای اولینبار بهعنوان یک پروژه منبع باز یا Open source در سال ۲۰۱۸ راهاندازی شد و برای طراحی و توسعه اپلیکیشنهای مقیاسپذیر و امن استفاده میشود. این پلتفرم به کاربران امکان میدهد که میزبان برنامههای غیرمتمرکز باشند و از قابلیت قراردادهای هوشمند استفاده کنند. همچنین، EOS امکان ذخیرهسازی غیرمتمرکز راهحلهای سازمانی را فراهم میکند که به کاربران کمک میکند تا مشکلات مربوط به مقیاسپذیری که در اتریوم یا بیتکوین وجود دارد را حل کنند. این پلتفرم، این شبکه از مکانیزم اجماع پیچیده مبتنی بر PoS بهره میبرد که عملکرد بهتری نسبت به سایر شبکه مثل اتریوم دارد.
ویژگیهای بلاک چین ایاس چیست؟
از ویژگیهای کلیدی ایاس میتوان به قابلیت ارتقای قراردادهای هوشمند اشاره کرد که به کاربران اجازه میدهد قراردادهای خوداجرا را بهروزرسانی کنند. این پلتفرم همچنین دارای تنظیمات پیشرفته مجوزها است که به کاربران امکان سفارشیسازی سطح دسترسیها را میدهد. یکی از ویژگیهای مهم EOS، پشتیبانی از ارتقاءهای بدون نیاز به هارد فورک است که باعث میشود بهروزرسانیها بهصورت یکپارچه انجام شود. بیش از ۴۰۰ برنامه کاربردی از جمله مدیریت هویت (identity management) و اپلیکیشنهای گیمینگ در این پلتفرم توسعه پیدا کردهاند. پلتفرم EOSIO با استفاده از ++C، بسیار بهینه شده و برای شبکه های عمومی و خصوصی قابل تنظیم است.
بیشتر بخوانید: هارد فورک و سافت فورک چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ ( فورک چیست )
این پلتفرم بهعنوان یک سیستمعامل غیرمتمرکز عمل میکند که توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از توکنهای EOS، برنامههای غیرمتمرکز خود را بر روی آن بسازند. با بهرهگیری از پردازش موازی، ایاس امکان انجام تراکنشها را بهصورت سریع و مقیاسپذیر فراهم کرده و امنیت دادهها و دسترسی کاربران را نیز تضمین میکند.
پلتفرم تزوس (Tezos) | یکی از بهترین پلتفرم های بلاکچین
پلتفرم تزوس، یکی از پلتفرمهای قدیمی است که از سال ۲۰۱۴ در زمینه برنامههای غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند و ابزارهای مالی جدید مثل NFT فعالیت میکند. این شبکه، از جمله پلتفرمهای بلاکچین محسوب میشود که به داراییهای دیجیتال گره خورده و از پروتکلهای قابل ارتقا و کلاینتهای نرمافزار مدولار پشتیبانی میکند. پلتفرم تزوس می تواند با ارتقاء خود، تکامل یابد، ذینفعان یا سهامداران شبکه، ارتقاء پروتکل اصلی و ارتقاء فرآیند اصلاح را کنترل می کنند. تزوس یک دفتر کل رمزنگاری خود اصلاح کننده است که می تواند با توجه به نیاز صنعت، بدون نیاز به ایجاد فورک، گاه به گاه گسترش یابد. تزوس بر روی سه لایه پروتکل کار می کند: پروتکل شبکه، پروتکل اجماع و پروتکل معامله. گره های Tezos با الگوریتم اثبات سهام نمایندگی به اجماع می رسند و در نتیجه این شبکه از مقیاس پذیری بالایی برخوردار است.
پلتفرم تزوس علاوه بر حکمرانی درون شبکه ای و یک سیستم خود اصلاح کننده از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می کند که آن را ترکیبی بین دش و اتریوم می کند. زبان برنامه نویسی آن، Michelson، برای نوشتن قراردادهای هوشمند مبتنی بر Tezos استفاده می شود. با استفاده از تأیید رسمی، توسعه دهندگان می توانند صحت کد قراردادهای هوشمند خود را تأیید کنند.
گروه توسعهدهنده پروژه تزوس، اخیراً با پیشرفتهایی که داشته است، باعث بهبود عملکرد آن و افزایش قابلیتهای مربوط به قراردادهای هوشمند شده. همچنین، میتوان از این پلتفرم بهعنوان یکی از ابزارهای موثر در خودکارسازی فرایند خریدوفروش NFT و تقویت زنجیره تامین سازمانی یاد کرد.
پلتفرم زنجیره هوشمند بایننس
بر اساس معماری دو زنجیره ای، Binance Smart Chain به کاربران خود اجازه می دهد تا dAppها و دارایی های دیجیتالی خود را بر روی یک بلاک چین بسازند و از تجارت سریع برای مبادله با دیگری استفاده کنند. این یک راه حل ابتکاری برای ایجاد قابلیت همکاری و برنامه ریزی در زنجیره بایننس است. پلتفرم BSC بر سیستم 21 تأییدکننده با اجماع “اثبات قدرت مشارکت شده” برای پشتیبانی از زمان بلوک کوتاه و هزینه معاملات کم متکی است. BSC همچنین به عنوان یک بلاک چین تعریف می شود که به طور موازی با زنجیره بایننس اجرا می شود.
برخلاف زنجیره بایننس، زنجیره هوشمند بایننس دارای قابلیت قرارداد هوشمند و سازگاری با ماشین مجازی اتریوم است. با استفاده از Binance Smart Chain، توسعه دهندگان می توانند توکن های جدیدی را برای دیجیتالی کردن دارایی ها بسازند، dApp های موجود را منتقل کنند، به یک اعتبارسنج BSC تبدیل شوند و یک گره کامل را برای دریافت و پخش مستقیم بروزرسانی تراکنش ها، فعالیت های اجماع و بلوک ها اجرا کنند.
برخی از مزیت های زنجیره هوشمند بایننس به شرح زیر است:
- بلاک چین مستقل:از آنجا که BSC به طور موازی با Binance Chain اجرا می شود، یک بلاک چین مستقل محسوب می شود. این بدان معناست که حتی اگر زنجیره بایننس کار خود را متوقف کند، BSC به انجام عملیات فنی و تجاری خود ادامه می دهد.
- سازگاری با اتریوم:زنجیره هوشمند بایننس از قراردادهای هوشمند سازگار با اتریوم پشتیبانی می کند. با استفاده از ویژگی سازگاری اتریوم، توسعه دهندگان می توانند dApp ها، ابزارها و سایر اجزای اکوسیستم را بدون مشکل در Binance Smart Chain توسعه داده یا منتقل کنند.
- قابلیت همکاری بومی: Binance Chain و Binance Smart Chain بدون مشکل زیاد با یکدیگر تعامل دارند. بنابراین، کاربران ارزهای دیجیتال خود را بدون دردسر بین BSC و BC جابجا می کنند.
- پشتیبانی از حاکمیت و مشارکت مبتنی بر جامعه:BSC بر اساس یک مدل اجماع اثبات سهام، به طور خاص اثبات قدرت مشارکت شده اجرا می شود. توکن بومی آن، بایننس کوین، برای مشارکت در امنیت شبکه و رای دادن به پروتکل های حکمرانی جامعه در نظر گرفته شده است. مدل اثبات سهام آن به پلتفرم اجازه می دهد تا تراکنش ها را سریعتر انجام دهد و آن را نسبت به شبکه هایی که هنوز سیستم های اثبات کار را اجرا می کنند، برتر سازد.
- استیک کردن:استیک کردن مشمول دارندگان BNB می شود که توکن های خود را در یک استخر قرار می دهند. سپس آنها می توانند توکن های خود را به یک نامزد یا اعتبارسنج منتخب واگذار کنند. به محض شروع انتخابات برای اعتبارسنج بعدی، آنها می توانند توکن های خود را دوباره به اعتبارسنج دیگری واگذار کنند. اعتبارسنجان انتخاب شده، این پتانسیل را دارند که پاداش بلاک خود را با نمایندگان خود تقسیم کنند.
برای سازگاری با اتریوم، BSC منطق خود را در زنجیره بایننس پیاده سازی می کند. به این معنی که تفویض یا پیوند توکن در شبکه Binance Chain اتفاق می افتد نه در BSC.
زیر ساخت بلاک چین کاردانو
کاردانو نسل سوم پلتفرم اثبات سهام مبتنی بر بلاک چین است که زیرساخت های کاربردی اجتماعی و مالی منصفانه و انعطاف پذیر را ارائه می دهد و با ترکیب فناوری های پیشگام، پایداری و امنیت بی نظیری را برای dApp ها، جوامع و سیستم ها فراهم می کند.
پروتکل بلاک چین کاردانو با امنیتی که به عنوان یکی از اصول بنیادی آن است، طراحی شده است. این پلتفرم با یک زبان برنامه نویسی کاربردی به نام Haskell نوشته شده است که طیف وسیعی از روش های بالقوه را برای اطمینان از صحت کد ارائه می دهد.
کاردانو در حال ساخت یک پلتفرم قرارداد هوشمند است که ویژگی های پیشرفته تری را نسبت به هر پروتکلی که قبلا ساخته شده، ارائه می دهد و به عنوان یک پلتفرم امن برای توسعه dApp های سازمانی عمل می کند. تمرکز کاردانو به طور عمده روی مفاهیم زیر است:
- مقیاس پذیری:مقیاس پذیری اطمینان حاصل می کند که دفتر کل کاردانو می تواند تعداد زیادی از معاملات را بدون تأثیر بر عملکرد شبکه پردازش کند. همچنین قابلیت های پهنای باند بالاتری را فراهم می کند تا به تراکنش ها امکان اجرای حجم مناسبی از داده ها که به راحتی در شبکه مدیریت می شوند را بدهد.
- پایداری:یک بلاک چین اثبات سهام برای اطمینان از پایداری سیستم طراحی شده است. کاردانو به گونه ای توسعه یافته است که به جامعه اجازه می دهد تا با پیشنهاد، مشارکت و اجرای بهبود سیستم، توسعه مستمر را ارتقا دهد.
- قابلیت همکاری:قابلیت همکاری، محیط چند منظوره ای را برای عملیات اقتصادی، تجاری یا مالی فراهم می کند و کاربران را قادر می سازد تا با یک نوع ارز و یا چندین ارز در بلاک چین های مختلف تعامل داشته باشند. Cardano برای پشتیبانی از انتقال های متقابل زنجیره ای، معمولا از زبان های قراردادهای هوشمند و انواع مختلف توکن استفاده می کند.
زیرساخت بلاک چین پولکادات
Polkadot یک پلتفرم بلاک چین است که به بلاک چین های مختلف اجازه می دهد تا به طور مستقل در یک شبکه اجرا شوند در حالیکه توسط یک اکوسیستم امنیتی مشترک ایمن می شوند. پولکادات یک محیط برنامه چند زنجیره ای است که در آن ثبت و محاسبات بین زنجیره ای امکان پذیر است. این می تواند داده ها را به زنجیره های بلاک چین باز، عمومی، بدون مجوز و خصوصی منتقل کند و امکان توسعه برنامه هایی را فراهم کند که داده های مجاز را از بلاک چین خصوصی دریافت کرده و از آن در بلاک چین عمومی استفاده کنند.
پولکادات یک شبکه از بلاک چین های ناهمگن به نام های parathreads و parachains را ترکیب می کند. Polkadot Relay Chain این زنجیره هایی را که از طریق پل به شبکه های خارجی متصل شده اند، ایمن می کند.
“ماشین حالت پولکادات” به WebAssembly (Wasm) که یک محیط مجازی با عملکرد بالا است، کامپایل شده است. شبکه آن از libp2p، یک چارچوب شبکه چند پلتفرمی برای برنامه های همتا به همتا، استفاده می کند. محیط اجرای این پلتفرم در Rust، Golang و ++C برنامه نویسی شده است و دسترسی طیف گسترده ای از توسعه دهندگان را ممکن می سازد. مزایای اصلی پلتفرم پولکادات عبارتند از:
- مدل امنیتی منحصر به فرد:پولکادات یک رویکرد امنیتی منحصر به فرد را اجرا می کند و به بلاک چین ها اجازه می دهد تا امنیت خود را با هم شریک شوند، این بدان معناست که امنیت بلاک چین برای همه اعمال می شود. توسعه دهندگان بلاک چین می توانند از روز اول با اتصال به پولکادات به فکر تأمین امنیت بلاک چین خود باشند.
- حاکمیت شفاف در زنجیره:به روزرسانی پروتکل پولکادات به روش بدون فورک با استفاده از رای گیری شفاف درون زنجیره ای انجام می شود. بنابراین، توسعه پروتکل پولکادات به دلیل عدم وجود یک فرآیند روشن هرگز متوقف نمی شود. یک زنجیره رله از یک مکانیسم حکومتی پیچیده برای ایجاد یک فرآیند شفاف، الزام آور و پاسخگو برای ارتقاء شبکه و حل اختلافات استفاده می کند. توکن های DOT در مشارکت در تصمیم گیری های حکومتی کمک می کنند از جمله رای گیری، پیوند و تهیه پیش نویس پیشنهادات.
- الگوریتم اجماع قابل اعتماد:پولکادات از GRANDPA اصلی خود برای یک شبکه امن و مقاوم استفاده می کند. تحت شرایط عادلانه شبکه، GRANDPA بلاک ها را به سرعت به مرجله نهایی می رساند. با این حال، تحت شرایط بد شبکه، GRANDPA بلوک های بزرگ را در زمان تعیین شدن پارتیشن ها نهایی می کند.
پلتفرم بلاکچین سولانا
Solana یک زیرساخت بلاک چین امن، سریع و مقاوم در برابر مخفی کاری است که زیرساخت باز مورد نیاز برای پذیرش جهانی را فراهم می کند. این پلتفرم از 50،000 تراکنش در ثانیه پشتیبانی می کند و با استفاده از 200 گره اعتبارسنج، هر 400 میلی ثانیه بلاک جدید ایجاد می کند. سولانا با استفاده از توابع تأخیر قابل بازبینی و مکانیزمی به نام اثبات تاریخ به مشکل اجماع می پردازد. این مکانیسم اجماع به جای الزام اعتبارسنجان برای تعیین زمان معاملات، ترتیب نسبی معاملات را ایجاد می کند. این روش همچنان ایمن است اما انعطاف پذیری بیشتری را برای اعتبارسنجان و توسعه دهندگان ارائه می دهد.
این سیستم به بلاک چین اجازه می دهد بدون در نظر گرفتن هرگونه فعالیت شبکه، بدون وقفه عمل کند. این یک مزیت سولانا نسبت به سایر سیستم عامل ها است که ممکن است در صورت کم یا زیاد بودن فعالیت شبکه دچار تنگنا شوند. بلاک چین Solana همچنین از Cloudbreak استفاده می کند، یک آرشیو توزیع شده که مانع اشغال بیش از حد فضای محاسباتی توسط تاریخچه ی محاسبات می شود.
سولانا یک پلتفرم برای توسعه دهندگان برای ایجاد برنامه های غیرمتمرکز، توکن های دیجیتال و کیف پول است و دارای ویژگی های اساسی زیر می باشد:
- هزینه کم:پلتفرم بلاک چین Solana به گونه ای ساخته شده است که هزینه ها را برای برنامه های دارای میلیاردها کاربر پایین نگه دارد و با افزایش تعداد کاربران، هزینه های شبکه افزایش نمی یابد.
- ترکیب پذیر:وضعیت جهانی واحد پلتفرم قابلیت ترکیب بین پروژه ها را فراهم می کند. سولانا با سیستم های لایه 2 یا چند تکه برخورد نمی کند.
- مقیاس پذیر:سولانا با استفاده از اثبات تاریخ و سایر نوآوری ها، به شبکه اجازه می دهد تا به خوبی مقیاس پذیر شود.
پلتفرم بلاکچین پالیگان
Polygon یک پلتفرم و زیرساخت بلاک چین برای توسعه و اتصال شبکه های بلاک چین سازگار با اتریوم است. این پروتکل بهترین بلاک چین های قدرتمند و شبکه اتریوم را در یک سیستم چند زنجیره ای تکامل یافته ترکیب می کند. این پلتفرم برای حل بسیاری از نقاط ضعف مرتبط با بلاک چین، از جمله سرعت کم و هزینه بالای گس، بدون به خطر انداختن امنیت طراحی شده است. این یک سیستم چند زنجیره ای است که شبیه به سایر سیستم عامل های بلاک چین مانند آوالانچ (Avalanche)، Cosmos، Polkadot و موارد دیگر است که ویژگی های قابل توجه زیر را دارا می باشد:
- ایمنی ذاتی
- قدرتمندتر و بازتر
- بهره مندی از جلوه های شبکه اتریوم
پالیگان با یک کلیک، استقرار شبکه های بلاک چین فعلی را فراهم می کند. همچنین مجموعه ای رو به رشد از ماژول ها را برای ایجاد شبکه های سفارشی ارائه می دهد و به عنوان یک پروتکل، قابلیت همکاری برای تبادل پیام های دلخواه با اتریوم و سایر سیستم عامل های بلاک چین را ارائه می دهد.
بلاک چین پالیگان یک پلتفرم ماژولار و ایمن به عنوان یک سرویس است و مزایای زیر را ارائه می دهد:
- سازگاری با ETH
- مدولار بودن
- قابلیت همکاری
- حق حاکمیت
- امنیت
- تجربه کاربری بهتر
پلتفرم بلاک چین آوالانچ
آوالانچ یکی از بسترهای قراردادهای هوشمند سریع در حوزه ی بلاک چین است که توسط زمان با قطعیت ارزیابی شده است. این پلتفرم یک پلتفرم بلاک چین با عملکرد و سطح عدم تمرکز بالا، قابل تنظیم، ایمن و مقیاس پذیر است که بستری متحد برای ایجاد، انتقال و تجارت دارایی های دیجیتالی است که به طور گسترده سه مورد استفاده زیر را هدف قرار می دهد:
- توسعه بلاک چین های کاربردی
- توسعه و استقرار برنامه های غیرمتمرکز کاربردی مقیاس پذیر
- توسعه دارایی های دیجیتالی پیچیده دلخواه با مجریان، قوانین و قراردادهای سفارشی
زیرساخت بلاک چین آیوتا
IOTA یک دفتر کل توزیع شده منبع باز است که برای اینترنت اشیا طراحی شده است. آیوتا بر اساس سیستم عامل DAG و یا به اصطلاح برخی دیگر، تنگل، برای ذخیره تراکنش ها در دفتر کل آن کار می کند. این پلتفرم با ایجاد تبادل امن داده ها و ارزش، بدون هزینه اضافی، فناوری دفتر کل توزیع شده را دوباره مهندسی کرده است. این شامل بلوک ها و ماینرها نمی شود. در عوض شما، هنگام ارسال یک تراکنش آیوتا، دو معامله دیگر را ثابت می کنید.
زیرساخت بلاک چین آیوتا نقش مهمی در انقلاب صنعتی نسل بعدی ایفا می کند و ارتباطات اقتصادی بین ماشین ها و ماشین های پل ساز و اقتصاد انسانی را ممکن می سازد. در زیر برخی از مزایای اصلی پلتفرم IOTA آورده شده است:
- معاملات با هزینه صفر
- بسیار مقیاس پذیر
- منابع مورد نیاز کم
- معاملات سریع
- توزیع شده
پلتفرم بلاکچین نئو
NEO یک پلتفرم بلاک چین منبع باز و مبتنی بر جامعه برای توسعه برنامه های غیرمتمرکز است. این پلتفرم توسعه دهندگان را قادر می سازد تا مدیریت دارایی را از طریق قراردادهای هوشمند به صورت خودکار و دیجیتالی کنند. همچنین زیرساخت های بومی مانند اوراکل ها و ذخیره سازی غیرمتمرکز را ارائه می دهد و پایه ای برای اینترنت نسل بعدی ایجاد می کند.
طراحی شده با هدف ایجاد dApp های مقیاس پذیر، دارایی اصلی این پلتفرم توکن NEO است. توکن NEO توکن های GAS تولید می کند که برای پرداخت هزینه تراکنش برای اجرای برنامه ها در شبکه استفاده می شود.
هدف NEO و زیرساخت بلاک چین آن، این است که یک شبکه باز و غیرمتمرکز برای اقتصاد هوشمند باشد. اجزایی که اقتصاد هوشمند نئو را تشکیل می دهند عبارتند از:
- هویت دیجیتالی:NEO مجموعه ای از استانداردهای هویت دیجیتال سازگار با X.509 را برای پشتیبانی از شبکه ی مدل صدور گواهینامه نقطه به نقطه نگهداری می کند.
- قرارداد هوشمند:با سیستم قرارداد هوشمند نئو، توسعه دهندگان نیازی به یادگیری زبان برنامه نویسی جدید ندارند. در عوض، آنها می توانند از #C یا سایر زبان های برنامه نویسی برای ایجاد قرارداد هوشمند استفاده کنند.
- دارایی دیجیتال:با استفاده از بلاک چین، دیجیتالی شدن دارایی ها شفاف، قابل ردیابی و عاری از واسطه است. کاربران می توانند انواع مختلف دارایی های دیجیتال را در بستر بلاک چین نئو تجارت، انتقال و ثبت کنند.
پلتفرم بلاکچین الگورند
Algorand یکی از اصلی ترین پروتکل های زیرساخت بلاک چین است که با امکان توسعه نسل بعدی محصولات فین تک (فناوری مالی) و تبادل ارزش و پروتکل ها، همگرایی بین منابع مالی سنتی و غیرمتمرکز را تسریع می کند. مکانیزم اجماع اثبات سهام الگورند امنیت، مقیاس پذیری، سرعت، قطعیت و عدم تمرکز مورد نیاز با نوسازی اکوسیستم های مالی را ارائه می دهد.
مکانیسم اجماع اثبات سهام خالص آن، مشارکت کامل، سرعت و حفاظت را در یک شبکه واقعا غیرمتمرکز تضمین می کند. با نهایی شدن بلوک ها در عرض چند ثانیه، توان تراکنش الگورند با شبکه های مالی و پرداخت بزرگ، زیاد است. Algorand یکی از اولین پروتکل های بلاک چین است که توانایی تراکنش فوری را ارائه می دهد. در زیر برخی از مزایای قابل توجه پروتکل بلاک چین Algorand آورده شده است.
- امنیت سطح اجماع:پروتکل غیرمتمرکز قرارداد “بیزانسی” الگورند می تواند تعدادی دلخواه از کاربران مخرب را تحمل کند تا زمانی که کاربران صادق اکثریت کل سهام سیستم را در اختیار داشته باشند.
- پاداش ها:در الگورند، اختیار با کاربرانی است که سهام بیشتری را در اختیار دارند. هر کاربر پاداشی متناسب با میزان سهام خود به ازای هر بلوکی که به بلاک چین اضافه می کند، دریافت می کند.
- محیط با مجوز و بدون مجوز:Algorand به طور ایمن و کارآمد کار می کند، هم در محیط مجاز و هم در یک محیط بدون مجوز که در آن کاربران می توانند در هر زمان به سیستم بپیوندند.
هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric)
هایپرلجر یک بستر منعطف و ماژولار است که برای ساختن برنامهها و راهکارهای مبتنی بر بلاک چین، به ویژه در حوزه کسبوکار طراحی شده است. این پلتفرم با ارائه خدمات عضویت و اجماع، امکان ایجاد شبکههای مختلفی را فراهم میکند که در آن اعضای شبکه میتوانند به صورت مشترک و امن به تبادل اطلاعات بپردازند. این ابزارها توسط بنیاد لینوکس (Linux Foundation)، راهاندازی شد و با استفاده از دفتر کل توزیعشده کار میکند.
هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric)، یکی از معروفترین پروژههای این پلتفرم، با ارائه محیطی امن و مقیاسپذیر، امکان اجرای قراردادهای هوشمند و تراکنشهای خصوصی را فراهم کرده و آن را به گزینهای مناسب برای صنایع مختلف تبدیل نموده است.
بیشتر بخوانید: نحوه ساخت ارزدیجیتال
ویژگیهای بلاک چین هایپرلجر فابریک چیست؟
هایپر لجر فابریک، یک اکوسیستم قدرتمند از چند جزء دیگر است که مجموعاً به یک ساختار مادولار (Modular architecture) وصل میشود. این پلتفرم، برای شکلگیری بلاکچینهای بسته (closed blockchains) بهخوبی کار میکد و امنیت و سرعت شبکهها را افزایش میدهد. هایپرلجر فابریک با بهرهگیری از معماری ماژولار خود، انعطافپذیری بالایی را برای کاربران فراهم میکند. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا اجزای مختلفی از جمله مکانیزمهای اجماع و خدمات عضویت را به سادگی تعویض و بهروزرسانی کنند.
همچنین، مدل قراردادهای هوشمند منبعباز و پشتیبانی از چندین زبان برنامهنویسی، امکان ایجاد راهحلهای سفارشی و پیچیده را فراهم میآورد. با استفاده از کانالها، فابریک به ایجاد شبکههای خصوصی و مجاز کمک میکند و حریم خصوصی دادهها را تضمین میکند. این ویژگیها در کنار مدیریت دسترسی دقیق، فابریک را به یک انتخاب مناسب برای توسعه اپلیکیشنهای بلاک چینی در صنایع مختلف تبدیل کرده است.
آیبیام (IBM)
آیبیام (IBM) بهعنوان یکی از پیشگامان فناوری بلاک چین، پلتفرمی جامع و قدرتمند ارائه داده که به سازمانها امکان میدهد عملیات تجاری خود را به صورت کارآمدتر و شفافتر مدیریت کنند. این پلتفرم، که یکی از محبوبترین پلتفرمهای بلاک چین خصوصی و غیرمتمرکز در جهان است، به عنوان یک سرویس مدیریتشده کامل ارائه میشود و به کاربران اجازه میدهد تا شبکه بلاک چین خود را به طور کامل شخصیسازی و در محیط دلخواه خود اجرا کنند. شبکه IBM، از معدود پلتفرمهای بلاکچینی محسوب میشود که در زمینههایی بهغیر از ارز دیجیتال (مثل بانکداری) هم کاربرد دارد. برای مثال، برنامه بلاکچینی IBM Food Trust، تاکنون بیش از ۱۸ میلیون تراکنش را پشتیبانی کرده است.
علاوه بر این، با توجه به جایگاه برجسته IBM در حوزه محاسبات ابری، این پلتفرم امکان یکپارچهسازی آسان با سایر خدمات ابری را فراهم میکند و در نتیجه، یک راهکار جامع برای پیادهسازی و مدیریت بلاک چین در اختیار سازمانها قرار میدهد.
ویژگیهای بلاک چین IBM چیست؟
پلتفرم بلاک چین IBM، با بهرهگیری از زیرساختی قدرتمند و انعطافپذیر بر پایه کوبرنتیز (Kubernetes) و هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric)، امکان کنترل دقیق و شخصیسازی شبکه را برای سازمانها فراهم میکند. این پلتفرم با ارائه ابزارهای توسعه کاربرپسند، توسعه قراردادهای هوشمند و مدیریت شبکه را تسهیل کرده و به سازمانها اجازه میدهد بهسادگی از مزایای بلاک چین بهرهمند شوند.
قابلیتهای ارزشمندی مانند تبادل دادههای قابلاعتماد، بهینهسازی جریان کار، شفافیت و غیرقابلتغییر بودن دفتر کل، عملکرد شبکه را بهبود بخشیده و به ایجاد اعتماد بین شرکتکنندگان کمک میکند. علاوه بر این، پشتیبانی از ردیابی و مبادله انواع داراییها، به کاهش ریسکها و هزینهها منجر شده و این پلتفرم را به یک ابزار قدرتمند و قابل اعتماد برای سازمانها تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید: همهچیز درباره شبکه منتا ( Manta ) ؛ ویژگیها، کاربردها و مزایای پرداخت
هایپر لجر ساوتوث (Hyperledger Sawtooth)
پلتفرم منبعباز (Open source) هایپر لجر ساوتوث، از ابتکارات بنیاد لینوکس و پلتفرم هایپر لجر فابریک است. این پلتفرم، از مکانیزمی جدید با عنوان اجماع اثبات زمان سپریشده (proof of elapsed time) استفاده میکند که با فناوریهای امنیتی مبتنی بر سختافزار ترکیب میشود. شاون آموندسون (Shawn Amundson)، مشاور اصلی مجموعه BitWise IO، گفته است که کاربرد اصلی لجر ساوتوث برای توسعه سیستمهای زنجیره تامین و ایجاد الگوریتمهای اجماع جدید است.
کتابخانه (library) لجر ساوتوث، به توسعهدهندگان دفتر کل توزیعشده این امکان را میدهد تا از قطعات Sawtooth در برنامههای خود استفاده کنند. همچنین، این پلتفرم از مجموعهای از گرهها (نودها) تشکیل شده که باعث تقویت و بهبود تراکنشها و قراردادهای هوشمند میشود.
پلتفرم R3 Corda | نمونه ای از پلتفرم های بلاکچین
پلتفرم R3 Corda، از جمله برترین پلتفرمهای بلاکچین است که بهعنوان یک جایگزین برای دفتر کل توزیعشده محسوب میشود. این پلتفرم، از یک مکانیزم اجماع جدید استفاده میکند که در آن، تراکنشها بهصورت رمزنگاریشده بهیکدیگر متصل میشوند. مهمترین ویژگی این پلتفرم، این است که چندین تراکنش در یک بلاک واحد دستهبندی نمیشوند. اگر به سایت پلتفرم R3 Corda، سری بزنید، با تعریفی جالب و عجیبوغریب روبهرو میشوید. سایت R3 Corda، از این پلتفرم بهعنوان چیزی که هم بلاک چین است و هم بلاکچین نیست (both a blockchain and not a blockchain) یاد میکند.
یکی از مزایای برجسته این پلتفرم، پردازش تمامی تراکنشها در لحظه است که باعث بهبود عملکرد آن در مقایسه با سایر بلاکچینها میشود. کنسرسیوم آر تیری (R3 Consortium)، علاقهمندان و طرفداران زیادی در حوزههای مالی دارد؛ چرا که بهعنوان گزینهای کاربردی برای تراکنشهای مالی و قراردادهای هوشمند قوی و مطمئن محسوب میشود. حامیان اصلی این شکل از پلتفرم های بلاکچین، شرکتهای غول فناوری از جله HSBC ،Bank of America ،Intel و مایکروسافت هستند. ضمناً، این پلتفرم اخیراً از یک پیشنمایش فنی با عنوان Corda Payments رونمایی کرده که فرایند ایجاد قابلیت پرداخت توزیعشده (distributed payment) را فراهم میکند.
جمع بندی
فناوری بلاکچین، روزبهروز در حال توسعه بوده و حالا از طریق دیوایسها و لوازم کاربردی، وارد زندگی روزمره ما هم شده است. این پلتفرمها انواع مختلفی دارند و معمولاً در قالب شبکههای خصوصی، عمومی و هیبریدی ظاهر میشوند. در این مقاله از بلاگ فورچین بهسراغ تعدادی از مهمترین پلتفرمهای بلاکچین رفتهایم که احتمالاً با بعضی از آنها بهخوبی آشنایید. این پلتفرم های معرفی شده تنها زیرساخت های موجود در زمان حال نیستند و برخی از پلتفرم ها در این مقاله معرفی نشده اند. همچنین با رشد سریع فناوری بلاک چین، پروتکل های جدید اکوسیستم نیز با ویژگی های اضافی به مارکت خواهند آمد.